Jak co roku, praktycznie z chwilą zakończenia sezonu rozgrywkowego, prasę i media społecznościowe ogarnia szaleństwo związane z rynkiem transferowym. Kto kogo kupi? Czy klub X przedłuży kontrakt ze swoim czołowym zawodnikiem?  Otworzone zostanie okienko transferowe, a tym kluby będą mogły wreszcie zarejestrować nowych piłkarzy. Czym różni się rejestracja od uprawnienia? Czym jest ITC i TMS? Zapraszamy młodych zawodników i ich rodziców do lektury naszego słowniczka nadchodzącego okienka.

***

FIFA TMS – FIFA Transfer Matching System. System założony I prowadzony przez FIFA, za pośrednictwem którego należy przeprowadzić każdą międzynarodową zmianę przynależności klubowej piłkarza (przenieść prawa rejestracyjne). W przypadku transferu definitywnego lub czasowego, dla realizacji zmiany przynależności klubowej niezbędne jest uzyskanie zgodności (tzw. matching) instrukcji opisujących dany transfer, które uzupełniają klub odstępujący i klub pozyskujący zawodnika. 

ITC – ang. International Transfer Certificate, Międzynarodowy Certyfikat Transferowy. To właśnie z chwilą przeniesienia ITC zawodnik zmienia swoją przynależność klubową pomiędzy klubami należącymi do różnych krajowych związków piłkarskich. Wniosek o zwolnienie ITC przez krajową federację klubu odstępującego składa zawsze krajowy związek, którego członkiem jest klub pozyskujący. W okienku transferowym musi zostać złożony właśnie wniosek o zwolnienie ITC – nawet w przypadku, gdy jego faktyczne zwolnienie i przeniesienie nastąpi po zakończeniu okienka, to zmianę przynależności klubowej uznaje się za dokonaną z ostatnim dniem okresu rejestracyjnego. Czym skutkuje niezłożenie żądania zwolnienia ITC w terminie? Brakiem możliwości realizacji transferu w danym okienku i koniecznością czekania kolejnych kilku miesięcy na następny okres rejestracyjny.

Okienko transferowe – formalnie okres rejestracyjny. Jeden z dwóch okresów w ciągu roku, podczas których kluby mogą rejestrować nowych zawodników. Pierwsze z okienek rozpoczyna się po zakończeniu sezonu rozgrywkowego i trwa maksymalnie przez 12 tygodni (w Polsce dla futbolu profesjonalnego – od 1 lipca do 31 sierpnia), natomiast drugie otwiera się w trakcie sezonu rozgrywkowego na okres nie dłuższy niż 4 tygodnie (w Europie zazwyczaj od 1 do 31 stycznia, choć np. w Polsce to cały luty). W przypadku transferu krajowego w Polsce, zmiana przynależności klubowej następuje z chwilą potwierdzenia (rejestracji) zawodnika do nowego klubu przez właściwy wojewódzki związek piłki nożnej w systemie Extranet, a w przypadku transferu międzynarodowego – przeniesienia ITC.

Prawa rejestracyjne – prawa do rejestracji piłkarza w danym klubie (inaczej – prawa federacyjne). Mają one charakter niepodzielny, tzn. zawodnik w danym momencie może być zarejestrowany wyłącznie w jednym klubie. 

Rejestracja – zarejestrowanie (potwierdzenie) piłkarza do danego klubu, realizowane na poziomie krajowego związku piłkarskiego. 

Uprawnienie do rozgrywek – zgłoszenie zawodnika do konkretnych rozgrywek, w których uczestniczy klub. Zgłosić można wyłącznie zawodnika już zarejestrowanego do klubu. Uprawnić do rozgrywek można wyłącznie określoną liczbę zawodników, zgodnie z zasadami przyjętymi przez organizatora rozgrywek (najczęściej, m.in. w Ekstraklasie, są to systemy opierające się na przyjętym przez UEFA systemie Home Grown Player’s Rule, rozdzielające zawodników na listy A i B, przy czym część miejsc na liście A mogą zajmować wyłącznie zawodnicy zarejestrowani w danym klubie i federacji, a na liście B można umieścić wyłącznie piłkarzy U21). Odrębnie do uprawnienia zawodników do krajowych rozgrywek krajowych i pucharowych dokonuje się rejestracji do rozgrywek UEFA – tutaj uprawnienie następuje odrębnie na każdą rundę kwalifikacyjną i do fazy grupowej, zgodnie z zasadami wskazanymi w regulaminie danych rozgrywek UEFA.

Warunkowa rejestracja – rejestracja następująca w przypadku, gdy federacja klubu pozyskującego nie otrzymała odpowiedzi na wniosek o zwolnienie ITC w terminie 30 dni. FIFA Players’ Status Committee może unieważnić taką rejestrację w okresie 1 roku, jeśli federacja poprzedniego klubu zawodnika przedstawi uzasadniony powód braku odpowiedzi na wniosek o zwolnienie ITC lub braku słuszności takiego wniosku.

Wyjątki od transferów w okienku - od generalnej zasady możliwości rejestracji zawodnika do klubu wyłącznie w okienku transferowym przewidziane zostały pewne odstępstwa. Należy do nich m.in. możliwość zarejestrowania „poza okienkiem” sezonu piłkarza, którego kontrakt wygasł lub został rozwiązany za porozumieniem stron przed końcem uprzedniego okresu rejestracyjnego, jak również zawodnika, który rozwiązał kontrakt jednostronnie z uzasadnionej przyczyny. 

r.pr. dr Jakub Laskowski